Het Pact van Marrakesh, de weinig realistische aannames en valse hoop

Het is het Forum van Democratie gelukt om in de Tweede Kamer een discussie op gang te krijgen over het pact. Baudet was als eerste aan de beurt om namens zijn partij een standpunt in te nemen. Zoals was te verwachten was het druk aan de interruptiebalie. Het meest gehoorde verwijt was dat Baudet uitging van aannames die niet hard konden worden gemaakt.

Dat was in feite nogal merkwaardig. De vertegenwoordigers van de andere partijen die het Baudet lastig maakten, deden in feite niet anders dan aannames debiteren die eveneens niet hard kunnen worden gemaakt. De aanname dat herkomstlanden aangesproken kunnen worden op het terugnemen van afgewezen migranten is dubieus. Die doen nu bijna al alles om onder dat terugnemen uit te komen. Het pact zal daar niet echt veel aan veranderen. Het is niet bindend en meer een sterke aanbeveling. De herkomstlanden staan er over het algemeen ook niet om bekend zich veel aan te trekken van overeenkomsten die wel bindend zijn. De islamitische landen hebben hun eigen versie van mensenrechten opgesteld en die ondergeschikt gemaakt aan de sharia. In de islamitische regelgeving geldt emigreren naar een ander land om de islam uit te dragen als een aanbeveling uit de Koran (9.19).

De aanname van partijen die voor het pact zijn, berust dus op drijfzand. Ze stellen hoop op een afspraak waarvan nog maar moet worden afgewacht of die wordt nagekomen.

Een andere aanname van de partijen die voor het pact stemmen is dat het een oplossing is om mensensmokkel tegen te gaan. IJdele hoop lijkt mij. Je kunt het vergelijken met het verbod in Nederland om drugs te fabriceren. Voor zover de sterkte van de politieorganisatie dat toelaat wordt een poging gedaan om dat verbod te handhaven. Dat is gezien de omvang van de illegale activiteiten bij voorbaat een verloren strijd. De jacht op illegale productie heeft als gevolg dat de producenten steeds vernuftiger worden. Zo zal het ook gaan met de mensensmokkel. Als daar iets tegen zal worden ondernomen zullen de smokkelaars dat zien als een leerproces en nieuwe wegen aanboren om hun illegale goed af te leveren.

Er is ook aantrekkende werking. Legaal of illegaal binnengekomen maakt niet zo veel uit. Het pact, maar ook het vluchtelingenverdrag en de mensenrechten vereisen een menswaardige behandeling en respect voor de rechten van ‘kwetsbare’ mensen. Het recht om nagenoeg eindeloos te procederen staat al gauw garant voor een betaald verblijf van minstens vijf jaar. Er is een andere aantrekkende werking. Dat zijn de migranten die hier al verblijven. Ze zijn bepaald niet tegen het uitbreiden van hun gemeenschap en voorzien potentiële migranten van advies en faciliteiten.

Wie het plaatje van landen bekijkt dat zich voorstander toont van het pact kan zich verrast voelen. Het is met name Noordwest Europa dat zich voorstander toont naast meer dan honderd landen die emigratie uit hun land niet als een echt probleem zien en zelfs aanmoedigen.

De ‘soft law’ zoals het pact wordt beschouwd zal uiteindelijk geheel of gedeeltelijk eindigen in ‘law’. Het pact ziet migratie als onvermijdbaar en wil het zo veel mogelijk in goede banen leiden, maar niet tegenhouden. Het inlegvelletje van Rutte zal ons niet beschermen. Het was de SGP die het vergeleek met de bijsluiter van een medicijn. De bijsluiter verandert het medicijn niet. Het inlegvelletje zal dat ook niet doen en kan dat ook niet. De tekst van het pact ligt vast.  Migratierechten zijn internationaal en het pact versterkt dat. Ook de Universele Verklaring van Rechten van de Mens is ooit begonnen als een aanbeveling en heeft inmiddels een absolute status gekregen waarbij het ontvangend land minder rechten heeft dan de migrant die zich voordoet als asielzoeker.

De PVV legde in haar bijdrage de nadruk op de rechten van de zittende bevolking en stelde vast dat die rechten nauwelijks een rol spelen bij de overwegingen van de voorstanders van het pact. Een terechte constatering, want voor de meerderheid van de bevolking is het genoeg geweest.

Het pact vormt een bedreiging. Voor de regeringspartijen, die overigens met uitzondering van D’66 onderling verdeeld zijn, is het een oplossing. Een oplossing die echter niet gebaseerd is op realistische aannames. Het is typisch voor Noordwest Europa waar hoge verwachtingen en niet realistische aannames voor problemen hebben gezorgd die men al niet meer de baas kan. Er is niets van geleerd en dat zal ook niet gebeuren. Nederland, zo heeft de regering besloten, moet zijn beste beentje voorzetten.

Voor de VVD hoefde een pact niet zo, maar ze zullen het wel steunen. In de discussie werd duidelijk dat zowel Dijkhoff toen hij nog staatssecretaris was als staatssecretaris Harbers voorzitter zijn geweest van de VN-commissie en dat de Europese Unie namens alle aangesloten landen deelnam aan de onderhandelingen over het pact.

Het bedrijfsleven krijgt veel zeggenschap. Het mag aangeven aan wat voor migranten er behoefte is. Voor een belangrijk deel zullen die bestaan uit mensen die werk willen doen dat niet populair is en/of te weinig inkomen oplevert. Ze zullen recht hebben op gezinshereniging en we weten waar dat op uitloopt omdat we eerdere ervaringen hebben met arbeidsmigranten uit Turkije en Marokko. Je begint met enkele tientallen duizenden en voor je het weet zijn het honderdduizenden. Als ze niet meer nodig zijn, gaan ze niet terug.

Het  pact is een ongewis avontuur waarvan we mogen verwachten dat het de diversiteit zal doen toenemen met alle problemen die daar mee samenhangen. In het geopolitieke krachtenveld is Noordwest Europa door zijn oprechte trouw aan allerlei internationale afspraken de zwakste partij. Het grootste deel van de wereld heeft veel minder op met internationale afspraken als die hun belang in de weg staan.

Jerry Afriyie: ‘Nederland is helemaal niet vol

foto: Jaap Scheeren

’

Wie is die Afriyie eigenlijk? Volkskrantverslaggever Julien Althuisius ging een paar dagen met hem op stap en schreef een kritiekloze reportage waarin Afriyie voortdurend aan het woord is en ongehinderd zijn zelfpromotie kan ventileren.

Het artikel opent met een paginagroot portret van Afriyie. Het is geen ontspannen blik die de fotograaf heeft vastgelegd. De ogen stralen behoedzaamheid uit. De mond is een raadsel. Wat vertelt die? Is het rancune, ontevredenheid, gekwetstheid of zelfs wreedheid? De wangspieren ondersteunen de stand van de mond en versterken de uitdrukking ervan.

Lijdzaam ondergaat hij bij een demonstratie in Eindhoven de hoon van pro-pietdemonstranten die hem ook bekogelen met eieren, bierblikjes en bananen.

“Maar dit is voor veel zwarte mensen de dagelijkse realiteit. De reacties op de demonstraties bewijzen de noodzaak van de demonstraties. Iedereen heeft dat nu kunnen zien.” Is het commentaar van Afriyie.

Afriyie’s commentaar is een fraai voorbeeld van een drogredenering. Hij maakt met zijn demonstraties tegen Zwarte Piet mensen boos en die boosheid gebruikt hij om te bewijzen (zie je wel) dat er terecht gedemonstreerd wordt tegen racisme. Terg een stier en als die je aanvalt zeg je dat het een onbetrouwbaar beest is die nodig naar het slachthuis moet.

Afryie neemt de verslaggever mee naar een bijeenkomst in Hoorn waar voornamelijk zwarte anti-pieten aanwezig zijn. Zijn verhaal dat hij het voor zijn kinderen doet die ooit waren uitgescholden voor ‘Zwarte Piet’, vult hij nu aan dat hij zelf als kind ook werd uitgescholden. Hij doet het niet zo zeer voor zijn eigen kinderen, maar vooral voor de kinderen in de Bijlmer die zich als niet volwaardig weggemoffeld voelen. “Als het ons nou lukt’, dacht Afriyie, “om Zwarte Piet uit te bannen, dan kan ik wel tegen zo’n jongen zeggen, kijk, geen excuses meer, nu moet je het zelf doen. Je kan je niet meer verschuilen”.

Was het maar zo simpel dat de verbanning van Zwarte Piet alles oplost. Die jongen uit de Bijlmer zal wel weer een ander excuus vinden. Het grootste probleem zit in de eigen cultuur en vandaar uit is men vanuit slachtoffergedrag voortdurend op zoek naar oorzaken buiten zichzelf. Maar de aanwezige politiechef prijst hem en zegt dat hij veel respect voor het werk van Afriyie heeft.

Het noemen van de Bijlmer is een voorbeeld van hoe de gewiekste Afriyie te werk gaat. Hij gebruikt de reportage voor zelfpromotie. Zo is hij altijd voor dialoog (behalve bij demonstraties dan), houdt hij militanten onder de duim en helpt jongeren in de Bijlmer. Het lijkt bijna op een sollicitatie of een verzoek om meer subsidie. De argeloze journalist Althuisius geeft hem bewonderend alle ruimte.

Om zijn verhaal kloppend te maken laat Afriyie in zijn presentatie zien dat het Sinterklaasfeest oorspronkelijk zonder pieten werd gevierd. Die werden er later als zwarte knecht aan toegevoegd. Ja zo kun je van Zwarte Piet het symbool maken van het koloniale slavernijverleden. De werkelijkheid is anders. Toen de katholieke kerk het oorspronkelijke heidense feest kerstende werd Sinterklaas de heilige man die slaven bevrijdde en een aantal van hen als helpers aanstelde. De bewijsbare onjuiste informatie die Afriyie zijn achterban voorhoudt is een vorm van kwaadaardige agitatie. Hij misleidt zijn achterban als een bekwaam manipulator.

Een paar dagen later is hij op bezoek bij een kleine middelbare school in West-Friesland. Hij kan praten als Brugman, maar daar pikken ze zijn verhaal niet. Een meisje vat het standpunt van de klas samen: “Als je hier komt, respecteer dan onze feestdagen of ga weg”. Achteraf verklaart hij aan de verslaggevers dat hij niet echt met ze in discussie wilde. Dat zou niet eerlijk zijn geweest. “Ik ben volwassen, zij zijn kinderen. Ik wilde alleen maar twijfel zaaien”, zo verklaart hij zijn nederlaag.

Met de verslaggever op weg naar huis, reizen ze door het weidse landschap van West-Friesland. Afriyie zegt daarover: “als ik schrijf, denk ik veel aan dit landschap. Zo zie ik Nederland. Ik zie potentie. Een leeg veld, wat gaan we er neerzetten? Ze zeggen wel eens dat het vol is. Maar kijk eens”.

Wat zou Afriyie daar neer willen zetten, vroeg ik me bij deze passage af. Nu gaat het eens niet over racisme, maar over leegte. Hij ziet geen landbouw of veeteelt, maar potentie. Nederland kan nog groeien in last en tal. Is het een nieuwe vorm om racisme te bestrijden en Nederland te verwijten dat ze eigenlijk geen mensen meer van buiten wil opnemen omdat Nederland vol is? Zijn uitspraak roept in ieder geval speculaties op omtrent zijn bedoelingen. Met Afrika op de springplank naar Europa, roept zijn overtuiging vragen op.

Natuurlijk is Nederland vol en dat al jaren. De sociale en fysieke infrastructuur loopt al jaren hijgend achter bij de groei van de bevolking. Nederland is een van de dichtst bevolkte landen ter wereld als er wordt gekeken naar het aantal inwoners per vierkante kilometer. Het kan nog wel voller volgens Afriyie. Een nieuw twistpunt is geboren, maar eerst nog Zwarte Piet volledig verbannen.

Ondertussen is de verslaggever volledig overtuigd geraakt van de redelijkheid van de man. Precies zoals hij wilde.