Het lijkt
een merkwaardige combinatie. Maar het is weer eens wat anders dan de vergelijking met Hitler. De associatie met Jezus overkwam me toen ik in de wetenschapsbijlage van de NRC een artikel las
over de historische
Jesus. De associatie volgde onder meer uit deze tekst: “Het hedendaagse onderzoek naar de historische Jezus plaatst hem niet
alleen in een joodse context, maar zet hem in een gebied waar de bevolking
gemarginaliseerd was geraakt, waar men meende dat het Verbond was beschadigd en
waar men hoopte op een messias die de verhoudingen zou omkeren.”
Het Israël
uit de tijd van Jezus was een Romeins protectoraat dat weinig geliefd was omdat
het de bevolking zware belastingen oplegde. De corruptie tierde welig. De
vereiste belastingen werden opgeschroefd om het weelderig leven van de
bovenlaag te financieren. De Joodse elite collaboreerde met de Romeinen en
onderdrukte de bevolking. Er
waren ook etnische spanningen. Anders dan zijn bedoeling was, werd Jezus
door de verarmde bevolking met ‘hosanna’s’ ingehaald in de verwachting dat hij
de dingen zou recht zetten. De Romeinse heersers en de Joodse elite (Farizeeërs)
zullen wel een ‘populist’ in hem hebben gezien. Het was een verstoorder van de
gewenste orde en we weten hoe dat afliep.
Menig
autochtone Nederlander ziet in Wilders de Heiland die het beschadigde Verbond
zal herstellen. Door de gevestigde orde wordt Wilders gezien als een verwerpelijke
vijand en zijn aanhangers worden weggezet als gepeupel. Tegen alle verdrukking in groeit het verzet
echter.
In de
Volkskrant laat columnist Martin
Sommer voortdurend weten dat de gevestigde orde zich niet moet blind staren
op Wilders, maar moet proberen diens aanhang te begrijpen. Sommer is een
roepende in de woestijn, zelfs de Ombudsvrouw
van de Volkskrant blijft de door de elite gevestigde orde verdedigen.
Anders dan
Jezus wil Wilders wel Minister-President worden. De vergelijking gaat verder ook
nog op heel wat plaatsen mank. Waar die echter overeenkomt is dat de onderdrukking
van de behoefte aan verandering en verzet tegen de elite door de eeuwen heen
volgens dezelfde patronen werkt. In dat
patroon past ook dat onderdrukten zich scharen achter iemand waarvan ze geloven
dat die voor verandering kan zorgen.
Het ‘beschadigde Verbond’ zie ik als een
mooie metafoor voor de situatie waarin we verkeren. Het tekent de kloof die
door polarisatie is veroorzaakt tussen ‘volk’ en elite. Het is een
waardenkloof. Een groot deel van de bevolking wil vanuit door de tijd beproefde
normen en waarden wederkerige relaties aangaan. Die set van normen en waarden
voldeed niet meer in de ogen van de elite die de multiculturele samenleving
omarmde, de globalisering prees en het ambitieuze Europa alle ruimte gaf. De
nieuwe set van waarden kan worden samengevat met het begrip ‘tolerantie’, dat
zover werd opgerekt dat ook het intolerante getolereerd moest worden. De
handhaving wordt daarop afgestemd. Dat kan op den duur natuurlijk niet goed
gaan.
Met de joden
liep het overigens slecht af. De onderdrukking voedde de opstandigheid. Iedere
keer werd er een nieuwe Messias gevonden. Nadat de joden tot twee keer toe het
bezettingslegioen hadden verslagen, greep het Romeinse
Rijk uiteindelijk hardhandig in. Tot een miljoen joden werden vermoord en
de overigen als slaaf verhandeld of gedeporteerd.
Zo ver zal
het met de opstandigheid tegen migratie, de politieke invloed van de orthodoxe
islam, Europa en de globalisering wel niet komen. Maar zeg nooit ‘nooit’. Als
de gevestigde orde de oren blijft sluiten voor de oproep om het Verbond te
vernieuwen, zal dat de opstandigheid doen groeien. Dat geldt niet alleen voor
Nederland, maar voor geheel Europa. Als de naar verandering strevende krachten
uit de verschillende landen van Europa samenvloeien, kan een opstand niet
worden uitgesloten. En deze keer doen de ‘Romeinen’ dan mee.
Komt er een
opstand of revolutie? Het zijn niet de minsten die dat onontkoombaar achten.
Het zal van de islam en de elite afhangen of het ooit zover komt. Als de elite
het ‘Verbond’ niet herstelt en de islam niet Europees wordt blijven de
ingrediënten voor een opstand aanwezig en kan een simpele oorzaak de vlam in de
pan doen slaan. Ik acht het ook niet uitgesloten. Er zijn vooralsnog geen
tekenen die een andere kant uit wijzen.
Tenslotte,
om nog even in de kerstsfeer te blijven. De historici uit de wetenschapsbijlage
van de NRC denken dat Jezus gewoon thuis in Nazareth is geboren in plaats van in
een stal in Bethlehem. Bethlehem was bedacht om een voorspelling uit het Oude
Testament uit te laten komen. Ook toen al loog de elite om het eigen belang te dienen. Niets nieuws onder de zon.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten