Nederland is mijn vaderland, Turkije is mijn moederland

                                                                      

De VPRO liet gister in het programma ‘Tegenlicht’ een portret zien van Turken in Nederland die Erdogan steunen. De spagaat tussen het verblijf in Nederland en de binding met Erdogans Turkije wordt overbrugd door retoriek. De slagzin: ‘Nederland is mijn vaderland, Turkije is mijn moederland’ wordt gevolgd door: ‘En die liefde voor je vader en moeder kan je niet scheiden van elkaar’.

In het programma worden ook enkele Erdogan-aanhangers gevolgd die, in Turkije, aangifte hebben gedaan tegen Metro-columniste Ebru Umar toen die bij haar ouders in Turkije verbleef. Ze voelden zich beledigd door de niet malse teksten van Umar over Erdogan. Een beetje raar eigenlijk want, als het al een delict is, is dat gepleegd in Nederland (het vaderland). Maar de heren vonden het Nederlandse recht te soft. Gevalletje van internationaal juridisch shoppen. Als vader niet toegeeft, kun je het nog altijd weer bij moeder proberen.

De mannen in het programma hadden geen moeite met conflicterende normen en waarden. Ze houden zich in Nederland braaf aan de wet en betalen hun belasting. Maar hun normen en waarden waren onmiskenbaar Turks en dat culmineerde in een verering van Erdogan die Turkije weer groot maakt. Een enkeling ging daar heel ver in en zag het glorievolle Ottomaanse rijk weer rijzen. Er waren ook bebaarde critici van Erdogan te zien. In niet mis te verstane woorden gaven ze te kennen dat Erdogan in hun ogen een slappeling was die niet ver genoeg ging in het islamiseren van het land. Ongetwijfeld hebben ze een Nederlands paspoort op zak en vinden ze tegelijkertijd dat Nederland een verderfelijk land is zolang het de islam niet omarmt.

Opvallend was dat de meeste mannen welbespraakt waren en hun Nederlands uitstekend beheersten. Ik spreek beter Nederlands dan menig Nederlander, zei een van hen en dat was niet onterecht. Maar ook van hem hoorde ik niets anders dan retoriek die de spanning overbrugt tussen hier zijn en daar willen wezen. Ogenschijnlijk geïntegreerd, maar dat beperkt zich tot economische integratie. De Turkse cultuur wordt zorgvuldig onderhouden en bevat geen andere Nederlandse trekjes dan de rechten waarop ze zich kunnen beroepen.

In het latere ‘Nieuwsuur’ trad er een sterk contrast op met de verhalen in ‘Tegenlicht’. De nationale deken van alle advocaten in Turkije liet bij een interview weten dat in Turkije de rechtsstaat niet meer bestaat. Advocaten kunnen niet meer naar behoren functioneren, de rechten van verdachten worden sterk aangetast en de rechtspraak is niet meer betrouwbaar. In een openbare meeting met Erdogan waarin hij dat moedig naar voren bracht, werd hij door de laatste woedend uitgescholden voor leugenaar.

In Nederland is men daarover terecht verontwaardigd. Dat was aan de Erdoganisten in ‘Tegenlicht’ niet besteed. Erdogan staat op een voetstuk en kan niets verkeerd doen. Hij is het die Turkije groot maakt en een derde wereldland heeft omgetoverd in een natie die meetelt in de wereld. Dat telt. Bijna alle mannen uit het VPRO-programma zijn van plan om op DENK te stemmen en ze waren actief bij demonstraties waar een zee van Turkse vlaggen was te zien. Het is niet alleen een Nederlands probleem.

Hun retorisch spel met de begrippen ‘vader’ en ‘moeder’ is eigenlijk propaganda die hun verblijf in Nederland moet rechtvaardigen. Goedbeschouwd gaat het om een echtpaar dat is gescheiden en waarvan de kinderen voor hun moeder hebben gekozen. En natuurlijk letten ze op of vader wel trouw de alimentatie betaalt en hun rechten respecteert. Verder laten ze hem links liggen.