NOS koos de term ‘witte man’ bewust

De polarisatie in Nederland gaat ook over het gebruik van woorden. Het NOS-journaal benoemde de moordenaar van Las Vegas als een ‘witte man’. Het bracht de poppen aan het dansen en menig bekende Nederlander noemde het racistisch woordgebruik.

De Volkskrant sprak in de persoon van Haro Kraak met Marcel Gelauff als hoofdredacteur van het Nos-nieuws. Na aanvankelijke verontschuldigingen, het was haastwerk en het gebruik van de juiste woorden is een complexe aangelegenheid, gaf hij uiteindelijk toe dat het een bewuste keuze was.

Als voorbeeld noemt hij de keuze voor 'wit' in plaats van 'blank'. 'Ons bereikten de afgelopen jaren geluiden dat blank de associatie oproept met rein, waardoor zwart direct onrein zou zijn. Wit is een neutralere term en daarom kiezen we daarvoor.'

Het is in ieder geval een pluspunt dat Gelauff met minder meel in de mond spreekt dan de gemiddelde VVD-minister. Wat hij echter hier zegt is verbijsterend.

NOS wil de term 'blank' niet meer gebruiken omdat bij de NOS geluiden zijn binnengekomen dat de term omstreden is omdat hij zou verwijzen naar ‘rein’ en dat zou inhouden dat iedereen die niet blank is automatisch ‘onrein’ zou zijn. Het verbijsterende zit hem echter in het feit dat in de Nederlandse cultuur juist ‘wit’ wordt geassocieerd met rein, onschuldig en schoon. ‘Wit’ is in feite dus ook als een schuldige term te zien.

De onzinnige redenering van Gelauff is echter minder onzinnig dan het op het eerste gezicht lijkt. Het zijn de minderheidsgroepen die een voorkeur hebben voor de aanduiding ‘wit’ boven die van blank. De laatste is ingeburgerd, ‘wit’ is dan ook als een provocatie en beschuldiging bedoeld. De NOS kiest voor de overgevoeligheid van minderheidsgroepen en gaat daarmee naast ze staan. De NOS schoffeert daarmee de grootste groep die nog naar het journaal kijkt, de oudere autochtoon.

Het niet zo onschuldige voorbeeld van hoe het NOS-journaal het nieuws duidt, staat niet op zichzelf. Was het racistisch, zoals sommige reageerders beweren? Die term moet met voorzichtigheid worden gebruikt. Maar het valt niet te ontkennen dat de blanke bij minderheden een verachtelijk fenomeen is als hij niet aan hun kant staat.

De NOS gaat met haar keuze aan de kant van minderheden staan. Ze had ook kunnen zeggen: ‘stop nou eens met dat overgevoelig reageren. Blank is ingeburgerd en als je dat niet bevalt, moet je maar niet kijken. Dat heeft de NOS niet gedaan. In plaats daarvan werkt ze op een ondoordachte wijze mee aan de polarisatie. De NOS staat daarin niet alleen. Bij alle mainstream media is de worsteling met woorden en zienswijzen terug te vinden. Daarin volgen ze niet de opvatting van de gemiddelde Nederlander die voor integratie kiest. In plaats daarvan lijken ze te kiezen voor de missionaire taak om de diversiteit, een nieuw woord voor multiculturaliteit, aan de man te brengen. 

Ze hadden ook voor integratie kunnen kiezen!